Döküm, metal veya başka malzemelerin eritilerek kalıplara dökülüp dondurulması işlemidir. Bu yöntem, çeşitli endüstrilerde geniş bir kullanım alanına sahiptir ve birçok farklı amaç için çeşitli malzemelerin üretiminde temel bir tekniktir.
Döküm işlemi, genellikle şu aşamalardan oluşur:
Malzeme Hazırlığı: İlk olarak, kullanılacak malzeme (genellikle metal) uygun ölçüde parçalara ayrılır ve eritme işlemine tabi tutulur.
Eritme: Malzeme uygun bir fırında veya ocakta belirli bir sıcaklıkta eritilir. Bu sıcaklık malzemenin türüne ve özelliklerine bağlı olarak değişir.
Kalıp Hazırlığı: Eritilmiş malzeme, özel olarak hazırlanmış bir kalıba dökülür. Kalıp, genellikle dayanıklı bir malzemeden yapılır ve istenen nihai şekli vermek için iç yüzeyi önceden tasarlanmıştır.
Soğuma ve Katılaşma: Dökülen malzeme, kalıbın içinde soğumaya başlar ve zamanla katılaşır. Bu süreç, malzemenin türüne ve kalıbın boyutuna bağlı olarak değişebilir.
Parçanın Çıkarılması ve Temizlenmesi: Katılaşma tamamlandıktan sonra, döküm parçası kalıptan çıkarılır. Genellikle parçanın yüzeyinde kalıntılar veya ekstra malzemeler bulunabilir; bu nedenle, parça temizlenir ve gerektiğinde işlenir.
Döküm işlemi, kullanılan malzeme ve kalıp türüne göre çeşitli şekillerde sınıflandırılabilir. Bazı yaygın döküm türleri şunlardır:
Kum Dökümü: En eski ve yaygın döküm yöntemlerinden biridir. Kum kalıplar, sıcak metal dökümü için kullanılır.
Basınçlı Döküm: Metal, yüksek basınç altında kalıba dökülerek şekil verilir. Bu yöntem hassas parçaların üretiminde tercih edilir.
Kokil Döküm: Genellikle alaşımlı metallerin dökümünde kullanılır; kalıp, metalin istenilen şekli almasını sağlar.
Döküm işlemi, otomotiv endüstrisinden elektronik ekipman üretimine, yapı malzemelerinden mutfak gereçlerine kadar geniş bir yelpazede kullanılır. Bu işlem, karmaşık geometrilere sahip parçaların seri üretimi için idealdir ve genellikle maliyet etkin bir yöntem olarak kabul edilir.
Döküm, metal ve diğer malzemelerin önceden tasarlanmış kalıplara dökülüp dondurulması işlemidir. Bu yöntem, endüstrinin birçok alanında yaygın olarak kullanılır ve çeşitli malzemelerin üretiminde önemli bir rol oynar. Döküm teknolojileri ve malzemelerin özellikleri sürekli olarak gelişmekte olup, daha verimli ve çevre dostu üretim yöntemleri üzerine sürekli çalışmalar yapılmaktadır.